Potencjometr działa na zasadzie klasycznego dzielnika napięcia. Typowym zastosowaniem potencjometrów jest regulacja prądu lub napięcia w urządzeniach elektrycznych np. głośności w sprzęcie audio, ale także w przemyśle i komunikacji (regulacja prędkości obrotowej silników). W urządzeniach stereofonicznych stosuje się także potencjometry sprzężone podwójne (dwa identyczne elektrycznie potencjometry na wspólnej osi). Ze względu na zależność oporu od położenia ślizgacza wyróżnia się potencjometry liniowe, gdzie opór liniowo zależy od położenia suwaka oraz logarytmiczne o zależności wykładniczej, ze względu na logarytmiczną czułość ucha (zatem logarytmiczne używamy do regulacji głośności!)